Skip to main content

Corona Series Part 72 : कोरोना, आणि हर्ड इम्यूनिटी

Corona Series Part 72

नमस्कार मी अजिंक्य पत्रावळे सध्या कोरोना विषाणूचा प्रादुरर्भाव लक्षात घेऊन Social Media च्या माध्यमातून जनजागृती करण्याचा प्रयत्न करत आहे. https://ajinkya1030.blogspot.com/

 

कोरोना, आणि हर्ड इम्यूनिटी

कोरनाशी लढा देताना विविध प्रकारचे प्रयोग केले जात आहेत भारत आणि ईतर बर्‍याच देशात विलगीकरणाची पद्धत वापरली जात आहे. कालच्या लेखामध्ये हर्ड इम्यूनिटीचा उल्लेख झाला हर्ड इम्यूनिटी म्हणजे काय हे एक उदाहरनाने थोडक्यात समजून घेतले या संदर्भात विस्तारीत माहीत घेणे आवशक्य आहे. मार्च महिन्याच्या दरम्यान चीन नंतर युरोप खंड कोरणाचे केंद्र बिन्दु बनला होता अश्या वेळी बचावासाठी सारे देश विलगीकरणाची पद्धत वापरात असताना एकमेव यूकेमध्ये मात्र हर्ड इम्यूनिटी (कळपामध्ये नैसर्गिक रित्या निर्माण होणारी रोग प्रतिकारक शक्ति) या पद्धतीचा वापर करण्याचा विचार चालू होता. प्रामुक्याने विलगीकरनाच्या प्रक्रियेमध्ये लॉकडाउन हे मुख्यशस्त्र आहे आणि याचा उलट हर्ड इम्यूनिटी मध्ये लॉकडाउन केले जात नाही म्हणून यूकेमध्ये. शाळा, कॉलेज, चित्रपटगृह, व्यवसाय सर्व सुरू होते. तसेच यूकेच्या पंतप्रधान आणि मुख्य शास्त्रज्ञ यांचा विचारानुसार यूके मधील नगरिकांमध्ये नैसर्गिक रित्या रोगप्रतीकरक शक्ति निर्माण झाली पाहिजे असे घडल्यास कोरोनाचा फैलाव होणार नाही आणि कोणतेही औषध आणि लसची आवशक्यता लागणार नाही. या विषयावरून वर्ल्ड इकनॉमिक फोरेमने एक संशोधन Can-Herd immunity protect us from corona virus प्रसिद्ध केले.  

 

हर्ड इम्यूनिटी समजून घेताना लस काशी काम करते ते पाहू ज्या विषाणू च्या विरोधात लस कडचि आहे त्या विषणूचा कमी ताकतीतीचा विषाणू मानवाच्या शरीराता सोडला जातो आता adaptive immunity विषाणूला ओळखून त्याच विरोधात अॅंटीबॉडीज तयार करते आणि विषाणूचे झालेली ओळख आयुष्यभर लक्षात ठेवली जाते म्हणजेच मूळ सामना रोगप्रतकार शकतीच करते

लस फक्त आपल्या रोगप्रतिकार शक्तिला विषाणूच्या विरोधतात काम करण्यासाठी प्रवृत करते. असे असली तरीही युकेची हर्ड इम्यूनिटी कोरोना विरोधात वापरण्याची ररीत अपयशी ठरली कारण नैसर्गिक रित्या विषाणू विरोधात अॅंटीबॉडी तयार करणे सहज शक्य नाही कारण सध्या बर्‍याच लोकांच्या खान्याच्या पद्धती बदलती जीवनशैली आणि आधी पासून असणार्‍या व्याधी यामुळे रोगप्रतिकार शक्तिची तडजोड झाली आहे. त्यामुळे हर्ड इम्यूनिटी सारखी नैसर्गिक रोगप्रतीकरक शक्ति २ ते ३% लोकांच्या मध्ये आढळून येते. असे मजबूत रोगप्रतीकरक शक्ति असणारे लोक ७०-८०% असते तर कोरोना विषणूचा फैलावा असा झाला नसता. दीर्घकालीन विचार करता हर्ड इम्यूनिटी संकल्पना योग्य आणि चांगली असली तरी सध्या कोरोंना सारख्या वैश्विक महामारी मध्ये याचा वापर करुन कमी कालावधीमध्ये फार मोठा चांगला परिणाम पाहवयास मिळणे कठीण आहे.  

 

प्रा डॉ अजिंक्य अजित पत्रावळे,

रसायनशास्त्र विभाग

विवेकानंद कॉलेज कोल्हापूर

 


Comments

  1. Sir,your efforts regarding deadly disease covid-19's keen information and creating awareness amongst people is very nice.

    ReplyDelete
  2. Thanks sirr 👍 nice information sir 👍👍

    ReplyDelete

Post a Comment

Popular posts from this blog

Corona Series Part 102 : कोरोना आणि ब्ल्युबोनिक प्लेग

Corona Series Part 102 नमस्कार मी अजिंक्य पत्रावळे सध्या कोरोना विषाणूचा प्रादुरर्भाव लक्षात घेऊन Social Media च्या माध्यमातून जनजागृती करण्याचा प्रयत्न करत आहे.   कोरोना आणि ब्ल्युबोनिक प्लेग कोरोन सोबत अनेक विषाणूचा फैलाव कमी अधिक प्रमानात होत आहे परंतु १३००च्या दशकातील महाभयंकर रोग ब्ल्युबोनिक प्लेग जो जिवाणू मुळे होतो त्याचा फैलावा होतानाची काही उदाहरणे समोर आली आहेत. १३००च्या काळात युरोप   खंडामधील अर्ध्याहून अधिक लोकसंख्या या प्लेग मुळे नाहीशी झाली (जवळपास ५ करोड ) म्हणूनच याला ब्लॅक डेथ असे म्हंटले जाते. एकदा का प्लेग झाला की व्यक्ति जास्तीतजास्त ४८ तास जगत असे. २०२० साली हा आजार पुन्हा बळावला आहे आणि साहजिकच या आजारचा केंद्र बिन्दु दूसरा तिसरा कोणताही देश नसून चीनच आहे. चीन म्हणजे रोगराई पसरवणार्‍या जिवाणू विषाणू चे माहेर घरच आहे. १९४९ साली माऊ जिदोंगने रोगराई मुक्त चीन हे चीनसाठी पाहिलेले स्वप्न साकारत चीन ने आपल्या दारातील रोगराईची घाण दुसर्‍याच्या दारात अलगद सरकवण्याचा प्रयत्न केला आहे आणि त्यात ते यश मिळवत आहेत. चीन मधील इंनर मंगोलीया नावाचा स्वायत प...

पुन्हा कधीही कोरोना सारख्या महामारीमुळे लेख लिहायची वेळ येऊ नये हीच ईश्वर चरणी प्रार्थना

नमस्कार मी अजिंक्य पत्रावळे आज काय लिहावे आणि काय नको समजेनासे झाले आहे. तरी धाडस करून लिहित आहे. काही चुकले तर समजून घ्यावे ही विनंती.   मार्च महिन्यामध्ये जगात नवीन विषाणू ने धुमाकूळ घातला होता सर्वत्र भीतीचे वातावरण निर्माण झाले होते. शास्त्रज्ञ , संशोधक , मीडिया , नेते , उद्योजक , आणि सामान्य जनता सर्वच नागरिकांना पुढे काय वाहून ठेवले आहे याची कल्पना नव्हती. परिस्थितीचे आकलन होण्याचा आतच लॉकडाउन झाला तेव्हा सुट्टीचा आनंद घेऊया असे समजून काही नागरिक मस्त मजेत होते. हळू हळू परिस्थिती बदलून गंभीर झाली , पण नेमके काय चालू आहे काय करावे आणि काय करू नये याचा अंदाज लागेना. मीडिया मध्ये रोज के भीतीदायक बातमी येऊ लागली कधी विषाणू वर असलेले उपाया येऊ लागले पण शास्त्रीय माहिती सजत नसल्यामुळे गोंधळाचे वातावरण निर्माण होऊ लागले . अश्या मध्ये रसायनशास्त्राचा विद्यार्थी म्हणून कोरोना विषाणूच्या विरोधात   काही काम करावे असे वाटत होते परंतु संशोधन करण्यासाठी काही मर्यादा होत्या याचे भान होते पण शांत बसून चालणार नाही हे लक्षात आले होते. म्हणून मनातून ठरवले आज या संकटकाळी समजासाठी आप...

Corona Series Part 1 : Clinical Trails starts on Corona

Corona Series Part 1 Corona धोका लक्षात घेता social media द्वारे जनजागृती करणे गरजेचे झाले आहे त्या माध्यमातून एक प्रयत्न करत आहे कृपया msg पूर्ण वाचून आपल्याला योग्य वाटल्यास पुढे पाठवा कोरोना जनजागृती मोहीम Clinical Trails starts on Corona जवळपास जगामध्ये 20 संस्था ह्या आजारावर vaccine बनवण्याचा प्रयन्त करत आहेत . जानेवारी 2020 मध्ये चीन मध्ये शास्त्रज्ञांनी कोरोना virus चे genetic मटेरियल चे sequencing चे decoding केले , अमेरिकेतील सरकारी संस्थामधील शास्त्रज्ञानी ह्या अभ्यासच फायदा घेत पुढे कांम चालू केले   1) (NIAID) National Institute of Allergy and Infection 2) Moderna Inc ह्या दोन संस्था मागील काही वर्षे MERS,   SARS- 1 वर काम करत आहेत त्यांना जेव्हा sequencing of gentic information of corona 2   मिळाली त्यांनी vaccine बनवण्याचे काम अहो रात्र चालू केले. अमेरिकेतील north washington जिथे मायक्रोसॉफ्ट चे बिल गेट्स व अनेक it कंपनीच्या चे केंद्र स्थान आहे अश्या शहरामध्ये Kiaser Permannente Washington Health Reseaech Institute (KPWHRI) मध्ये संशोधकांन...