Skip to main content

Corona Series Part 102 : कोरोना आणि ब्ल्युबोनिक प्लेग

Corona Series Part 102

नमस्कार मी अजिंक्य पत्रावळे सध्या कोरोना विषाणूचा प्रादुरर्भाव लक्षात घेऊन Social Media च्या माध्यमातून जनजागृती करण्याचा प्रयत्न करत आहे.

 

कोरोना आणि ब्ल्युबोनिक प्लेग

कोरोन सोबत अनेक विषाणूचा फैलाव कमी अधिक प्रमानात होत आहे परंतु १३००च्या दशकातील महाभयंकर रोग ब्ल्युबोनिक प्लेग जो जिवाणू मुळे होतो त्याचा फैलावा होतानाची काही उदाहरणे समोर आली आहेत. १३००च्या काळात युरोप  खंडामधील अर्ध्याहून अधिक लोकसंख्या या प्लेग मुळे नाहीशी झाली (जवळपास ५ करोड ) म्हणूनच याला ब्लॅक डेथ असे म्हंटले जाते. एकदा का प्लेग झाला की व्यक्ति जास्तीतजास्त ४८ तास जगत असे.

२०२० साली हा आजार पुन्हा बळावला आहे आणि साहजिकच या आजारचा केंद्र बिन्दु दूसरा तिसरा कोणताही देश नसून चीनच आहे. चीन म्हणजे रोगराई पसरवणार्‍या जिवाणू विषाणू चे माहेर घरच आहे. १९४९ साली माऊ जिदोंगने रोगराई मुक्त चीन हे चीनसाठी पाहिलेले स्वप्न साकारत चीन ने आपल्या दारातील रोगराईची घाण दुसर्‍याच्या दारात अलगद सरकवण्याचा प्रयत्न केला आहे आणि त्यात ते यश मिळवत आहेत.

चीन मधील इंनर मंगोलीया नावाचा स्वायत प्रदेश आहे त्यामध्ये बायानूर नावाचा शहरामध्ये ब्ल्युबोनिक प्लेगचे काही रुग्ण आढळून आले आहेत त्यामुळे सपूर्ण चीन मध्ये रेड अलर्ट जारी केला आहे. इंनर मंगोलीया शेजारील देश मंगोलीया मध्ये देखील या रोगाचे रुग्ण नक्कीच असणार आहेत. मंगोलीया मधील खुवाद भागात जुलै २०२०मध्ये २७ आणि १७ वर्षीय दोन व्यक्तिच मृत्यू मारमोट मीट ख्याल्यामुळे झाला.

मुळात प्लेग होतो कसा रोडेंट विशेषत: उंदरावर असणार्‍या फ्ली किडे हा आजार उंदरांपासून मनुष्यापर्यंत पोहोचोवतात. येरसिनिय पेसटीस नामक जिवाणू मुळे ब्ल्युबोनिक प्लेग होतो आणि पुढे मानसा-मानसा मधून पसरतो. प्रामुख्याने काखेत,जांघेत अश्या ठिकाणी गाठी होणे, सूज येणे, ताप, अंगदुखी, लिंफ नोड, थंडी, आणि शरीर काळे पडणे आही याची काही लक्षणे आहेत. कोणत्याही वयामध्ये प्लेग ची लागण झाली की ४८तासात मृत्यू अट्ळ असायचा. या सर्वतून फक्त अॅंटी बायोटिक्स मानवास वाचवू शकतात जे 1१३००च्या दशकात शक्य नव्हते पण विज्ञानात झालेल्या प्रगतिच्या आधारावर आज आणि अश्या जीवघेण्या जिवाणू वर विजय मिळवू शकतो. असे जरी असले तरी अधून मधून हा जिवाणू आपले डोके वर काढण्याचा प्रयत्न करतो आहे २००० सालापासून दक्षिण अमेरिकेमध्ये ७ रुग्ण/ वर्ष आढळून आले आहेत, २००६ मध्ये सर्वात जास्त १७ रुग्ण सापडले होते. सपूर्ण जगात २०१० पासून ३२००रुग्ण सापडले असून ६०० रुग्ण दगावले आहेत परंतु खास करून कोरोना सारख्या वैश्विक महामारीत असे रुग्ण सापडणे खूप मोठी धोक्याची घंटा आहे आता हा धोका नियंत्रित करणे चीन च्या कम्यूनिस्ट पार्टी च्या हातात आहे. नेहमीप्रमाणे जगाने चीनला विचारले असता चीन कधीच याची खरी उत्तरे देत नसून पोकळ प्लेगच जिवाणू नियंत्रित आणण्यासाठीची खोटी आसवासणे देत आहे. ब्लॅक डेथ सारखी परिस्थिती आज जरी नसली तरीही सार्‍या जगात याचा फैलाव होऊ नये या साठी चीनने प्रामाणिक प्रयत्न करणे फार गरजेचे आहे.

 

प्रा डॉ अजिंक्य अजित पत्रावळे

रसायनशास्त्र विभाग

विवेकानंद कॉलेज कोल्हापूर

 https://ajinkya1030.blogspot.com/

 

 


Comments

Popular posts from this blog

पुन्हा कधीही कोरोना सारख्या महामारीमुळे लेख लिहायची वेळ येऊ नये हीच ईश्वर चरणी प्रार्थना

नमस्कार मी अजिंक्य पत्रावळे आज काय लिहावे आणि काय नको समजेनासे झाले आहे. तरी धाडस करून लिहित आहे. काही चुकले तर समजून घ्यावे ही विनंती.   मार्च महिन्यामध्ये जगात नवीन विषाणू ने धुमाकूळ घातला होता सर्वत्र भीतीचे वातावरण निर्माण झाले होते. शास्त्रज्ञ , संशोधक , मीडिया , नेते , उद्योजक , आणि सामान्य जनता सर्वच नागरिकांना पुढे काय वाहून ठेवले आहे याची कल्पना नव्हती. परिस्थितीचे आकलन होण्याचा आतच लॉकडाउन झाला तेव्हा सुट्टीचा आनंद घेऊया असे समजून काही नागरिक मस्त मजेत होते. हळू हळू परिस्थिती बदलून गंभीर झाली , पण नेमके काय चालू आहे काय करावे आणि काय करू नये याचा अंदाज लागेना. मीडिया मध्ये रोज के भीतीदायक बातमी येऊ लागली कधी विषाणू वर असलेले उपाया येऊ लागले पण शास्त्रीय माहिती सजत नसल्यामुळे गोंधळाचे वातावरण निर्माण होऊ लागले . अश्या मध्ये रसायनशास्त्राचा विद्यार्थी म्हणून कोरोना विषाणूच्या विरोधात   काही काम करावे असे वाटत होते परंतु संशोधन करण्यासाठी काही मर्यादा होत्या याचे भान होते पण शांत बसून चालणार नाही हे लक्षात आले होते. म्हणून मनातून ठरवले आज या संकटकाळी समजासाठी आप...

Corona Series Part 1 : Clinical Trails starts on Corona

Corona Series Part 1 Corona धोका लक्षात घेता social media द्वारे जनजागृती करणे गरजेचे झाले आहे त्या माध्यमातून एक प्रयत्न करत आहे कृपया msg पूर्ण वाचून आपल्याला योग्य वाटल्यास पुढे पाठवा कोरोना जनजागृती मोहीम Clinical Trails starts on Corona जवळपास जगामध्ये 20 संस्था ह्या आजारावर vaccine बनवण्याचा प्रयन्त करत आहेत . जानेवारी 2020 मध्ये चीन मध्ये शास्त्रज्ञांनी कोरोना virus चे genetic मटेरियल चे sequencing चे decoding केले , अमेरिकेतील सरकारी संस्थामधील शास्त्रज्ञानी ह्या अभ्यासच फायदा घेत पुढे कांम चालू केले   1) (NIAID) National Institute of Allergy and Infection 2) Moderna Inc ह्या दोन संस्था मागील काही वर्षे MERS,   SARS- 1 वर काम करत आहेत त्यांना जेव्हा sequencing of gentic information of corona 2   मिळाली त्यांनी vaccine बनवण्याचे काम अहो रात्र चालू केले. अमेरिकेतील north washington जिथे मायक्रोसॉफ्ट चे बिल गेट्स व अनेक it कंपनीच्या चे केंद्र स्थान आहे अश्या शहरामध्ये Kiaser Permannente Washington Health Reseaech Institute (KPWHRI) मध्ये संशोधकांन...